Ελαιόλαδο Καλιφόρνιας: Γιάνκις go home...

Αγνό παρθένο ελαιόλαδο, με υπέροχη γεύση και εξαιρετική διαύγεια, παραγωγής... Καλιφόρνιας; Και όμως. Σε μια εποχή που τα πιο δημοφιλή εστιατόρια του πλανήτη αντιμετωπίζουν το ελαιόλαδο ως πολυτελές έδεσμα, η καλλιέργεια της ελιάς έχει αρχίσει να θεωρείται περίπου επιβεβλημένη για χώρες που επιθυμούν ν' αυξήσουν τα κέρδη τους από τις εξαγωγές. Ετσι, η Μάνη, η Καλαμάτα και η Μυτιλήνη έχουν να αντιμετωπίσουν -πέρα από τις πρώτες σε παραγωγή και διακίνηση ελαιολάδου Ιταλία και Ισπανία- ακόμη και μη συγγενείς κλιματικά αντιπάλους, όπως η Αυστραλία και η Κίνα.

Εσχάτως, στο «τερέν» της παραγωγής λαδιού έχουν μπει και οι Ηνωμένες Πολιτείες. Παρ' ότι οι Αμερικανοί γνωρίζουν ελάχιστα το ελαιόλαδο (ο μέσος όρος κατανάλωσης είναι 750 ml τον χρόνο ανά Αμερικανό, την ώρα που ένας Ελληνας ή ένας Ισπανός καταναλώνει 24 ή 14 λίτρα αντιστοίχως), οι παραγωγοί της Καλιφόρνιας έχουν αντιληφθεί την παγκόσμια ζήτηση. Επένδυσαν εκατομμύρια δολάρια στην ελιά και τώρα στοχεύουν να «χτυπήσουν» στα ίσια το ευρωπαϊκό μονοπώλιο. Οπως οι ίδιοι υποστηρίζουν, η ελαιοκαλλιέργεια της Καλιφόρνιας αυξάνει μέρα με την ημέρα και εκτιμούν ότι έπειτα από μια δεκαετία η καλλιεργήσιμη έκταση θα διπλασιαστεί και η παραγωγή θα ξεπεράσει τα 20 εκατ. γαλόνια (οι Αμερικανοί καταναλώνουν 75 εκατ. γαλόνια ελαιολάδου τον χρόνο). Μέχρι σήμερα, το 99,9% του λαδιού που καταναλώνεται είναι εισαγόμενο.

Αλλά πώς αντιμετωπίζουν οι Ελληνες παραγωγοί και εξαγωγείς την ενδεχόμενη επέλαση των ελαιοπαραγωγών «Γιάνκις»; «Καλώς να ορίσουν!», λέει εύθυμα ο Γιώργος Οικονόμου, γενικός διευθυντής του Συνδέσμου Ελληνικών Βιομηχανιών Τυποποιήσεως Ελαιολάδου (ΣΕΒΙΤΕΛ). «Γνωρίζουμε για τις κινήσεις των Αμερικανών παραγωγών, ωστόσο πιστεύω ότι δεν μπορούμε να μιλάμε για "ανταγωνισμό" εξ ΗΠΑ -όχι, τουλάχιστον, για τη δεκαετία που διανύουμε. Η προτίμηση στο ελαιόλαδο αυξάνεται τα τελευταία χρόνια στις δυτικές χώρες, όπως και στην Ιαπωνία και την Κίνα, λόγω της φήμης της μεσογειακής διατροφής και του ότι όλοι έχουν πειστεί για την υπεροχή του έναντι των άλλων λιπών.

Και η Χιλή

Το γεγονός αυτό έχει ανοίξει την όρεξη σε πολλές χώρες που κλιματολογικά έχουν τη δυνατότητα να καλλιεργήσουν την ελιά -όπως η Χιλή, που έχει μπει δυναμικά στο προσκήνιο. Πάντως, έχω την εντύπωση ότι δύσκολα θα σπάσει ο "συσχετισμός της τετράδας" -των πρώτων τεσσάρων χωρών που εξάγουν ελαιόλαδο παγκοσμίως: Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα, Μαρόκο. Πιστεύω ότι πρέπει να μην ασχολούμαστε τόσο με το τι κάνουν οι άλλοι, όσο να επικεντρωθούμε στο δικό μας "κουλουάρ", το εσωτερικό κόστος παραγωγής και τη στρατηγική μας.

Οι Ισπανοί έχουν καταλάβει ότι θα προωθήσουν τα συμφέροντά τους μόνο μέσω συνεταιριστικών επιχειρήσεων. Εχουν φτάσει πια τα 1.200.000 τόνους ετησίως και τείνουν να ξεπεράσουν τους πρώτους Ιταλούς. (σ.σ. Μεγάλες ποσότητες ελαιολάδου που εξάγονται από διάφορες χώρες, ανάμεσά τους η Ελλάδα, κατευθύνεται προς την Ιταλία. Η μεγαλύτερη ποσότητα δεν καταναλώνεται εκεί, αλλά επανεξάγεται.)

Σε τελική ανάλυση, το θέμα δεν είναι τι κάνουν οι Καλιφορνέζοι. Είδαν ότι το ελαιόλαδο έχει πέραση και το τόλμησαν. Αλλοι θα δουν ότι έχει πέραση το αβοκάντο και θα το κάνουν. Μακάρι να αρχίσουν οι λαοί όλου του κόσμου να καταναλώνουν ελαιόλαδο και να αυξηθεί η ζήτηση. Οφελος για όλους θα είναι. Εμείς πρέπει να λύσουμε τα όποια διαρθρωτικά μας ζητήματα».

Διάσπαση

Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Βαρθολομαίος Σειραδάκης, εμπορικός διευθυντής μιας εκ των μεγαλυτέρων εταιρειών εξαγωγής ελαιολάδου στη χώρα μας, της «Ελαιουργικής»: «Δεν είναι απειλή οι Καλιφορνέζοι, ούτε οι Αυστραλοί, ούτε οι Αργεντίνοι. Η Καλιφόρνια κάνει την προσπάθειά της. Το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς, που δεν έχουμε εθνική στρατηγική. Η Ισπανία, για παράδειγμα, έχει εκμηδενίσει τον εσωτερικό ανταγωνισμό των παραγωγών, έχοντας δημιουργήσει λιγοστές εταιρείες που έχουν αναλάβει την εμπορική εκπροσώπηση. Εμείς είμαστε διασπασμένοι σε 300 και πλέον μικρές ανταγωνιστικές εταιρείες.

Κατά τ' άλλα, θα... περιμένουμε και θα δούμε! Και οι Αυστραλοί έκαναν καλλιέργεια ελιάς, έβγαλαν λάδι με υπέροχο χρώμα, αλλά από γεύση... χάλια! Αυτό που έχω εγώ να προτείνω είναι: συγκεκριμένη εθνική στρατηγική, με στόχο την ποιότητα και την ξεχωριστή γεύση του ελληνικού ελαιολάδου». *

«Φάρμακο» για τον οργανισμό

Το ελαιόλαδο αποτελεί τη βάση της μεσογειακής διατροφής και είναι το μόνο λάδι που προέρχεται από ολόκληρο φρούτο και όχι από σπόρους.

Το λάδι ελιάς είναι πλούσιο σε ελαϊκό οξύ και άλλες αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως η βιταμίνη Ε και οι φαινόλες.
Αποτελέσματα πολλών εργαστηριακών, επιδημιολογικών και κλινικών ερευνών έχουν δείξει ότι το καλής ποιότητας ελαιόλαδο:
* Εχει την ιδιότητα να μειώνει στο αίμα τη LDL «κακή» χοληστερόλη και να αυξάνει τη HDL «καλή» χοληστερόλη, αποτρέποντας την αθηρωμάτωση και τον κίνδυνο ανάπτυξης στεφανιαίας νόσου.
* Επιδρά ευνοϊκά στην ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος, στη δομή των οστών του εγκεφάλου και του αγγειακού συστήματος και στην κανονική ανάπτυξη των παιδιών.
* Ωφελεί το γαστρεντερικό σύστημα, βελτιώνει την πέψη και βοηθά την καλή λειτουργία του εντέρου.
* Περιέχει φυσικά αντιοξειδωτικά που προλαμβάνουν την κυτταρική γήρανση και την οστεοπόρωση.
* Εμποδίζει την ανάπτυξη χολολιθιάσεων και προστατεύει το ουροποιητικό σύστημα.
* Προστατεύει το δέρμα από την ηλιακή ακτινοβολία.
Το καλής ποιότητας ελαιόλαδο περιέχει φυτοχημικά συστατικά ικανά να πυροδοτήσουν τον θάνατο των καρκινικών κυττάρων και μπορεί να συμβάλει στη μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαφόρων μορφών καρκίνου.
Ετσι, ο εμπλουτισμός της καθημερινής μας διατροφής με αγνό παρθένο ελαιόλαδο μπορεί να προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα για την υγεία μας -σε συνδυασμό, βέβαια, με μια ισορροπημένη διατροφή.
Γενικώς, το λεγόμενο «παρθένο ελαιόλαδο» είναι φυσικό προϊόν, χωρίς επεμβάσεις που μπορούν να αλλοιώσουν τα φυσικά χαρακτηριστικά του γνωρίσματα. Εχει καλό άρωμα και γεύση και η οξύτητά του δεν ξεπερνά το 2%. Το «έξτρα παρθένο ελαιόλαδο», του οποίου η οξύτητα δεν ξεπερνά το 1%, είναι ελαιόλαδο με εξαιρετικό άρωμα και γεύση, προκύπτει από την επεξεργασία των ελιών χωρίς τη χρήση θερμότητας ή χημικών ουσιών και έτσι περιέχει φυτοχημικά που αλλιώς θα χάνονταν κατά τη φάση της επεξεργασίας.
Πώς ξεχωρίζουμε το καλό ελαιόλαδο
Ξεχωρίζουμε το καλό ελαιόλαδο από:
* το φωτεινό χρώμα
* τη διαύγεια
* την οξύτητά του
* το άρωμα και
* τη γεμάτη γεύση του
Ο τόνος του χρώματος εξαρτάται από τις ποικιλίες της ελιάς. Το καλό ελαιόλαδο ξεχωρίζει από την καθαρότητα του χρώματός του και από την ευχάριστη γεύση του. Καλύτερα να αποφεύγουμε το θαμπό λάδι ή αυτό που δημιουργεί την αίσθηση «καψίματος» στον λαιμό.

η γνώση...

Ενα με τη Μεσόγειο

Κανένα άλλο δέντρο δεν ταυτίστηκε με κάποια περιοχή όσο η ελιά με τη Μεσόγειο.

Στην Προϊστορική Εποχή, οι μεσόγειοι λαοί αναζήτησαν τρόπο για πιο συστηματική καλλιέργεια του ελαιόδεντρου. Εικάζεται δε πως η περιοχή από την οποία ξεκίνησε η συστηματοποίηση της ελαιοκαλλιέργειας ήταν η Κρήτη, ακόμη και κατά τη Μέση Νεολιθική Περίοδο (4500 - 3800 π.Χ.).
Η μεγάλη εξέλιξη στην παραγωγή του ελαιολάδου στη χώρα μας ήρθε τον 20ό αιώνα, όταν τα παραδοσιακά ελαιοτριβεία αντικαταστάθηκαν από υδραυλικά πιεστήρια.
Σήμερα, οι κύριες ελαιοπαραγωγικές περιοχές της Ελλάδας είναι η Κρήτη, μαζί με την Πελοπόννησο και τη Λέσβο, και οι κυριότερες ποικιλίες είναι η κορωνέικη, η κουτσουρελιά, η θρούμπα, η μεγαρίτικη, η Καλαμών, η χονδρολιά Χαλκιδικής κ.λπ.
Ακόμη και το... λάδωμα έχει να κάνει με την εκτίμηση που τρέφει ο Ελληνας στην ελιά: ο φτωχός αγρότης διεκπεραίωνε όλες τις συναλλαγές του με λάδι. Συχνά και τα «δώρα» που έκανε σε διάφορους φορείς της εξουσίας, αποσκοπώντας στην ευνοϊκή μεταχείρισή του, ήταν λάδι. Το γεγονός αυτό προσέδωσε μια ενδιαφέρουσα σημασία στο ρήμα «λαδώνω», που σύντομα άρχισε να σημαίνει... δωροδοκώ. 
πηγή: Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ

Κάρβουνο από το κουκούτσι ελιάς

Η Κλημεντία Κοτταρίδη με την μητέρα της Κατερίνα ενώ κρατούν σάκο με κάρβουνο από κουκούτσι ελιάς

Το πρώτο πανευρωπαϊκό βραβείο EMAS 2009 κέρδισε η καλαματιανή εταιρεία «Κλήμης» για την παραγωγή κάρβουνου από το κουκούτσι της ελιάς. Τα βραβεία απονέμει κάθε χρόνο η Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε εταιρείες που εφαρμόζουν συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης. Η τελετή της απονομής πραγματοποιήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο μουσείο της Στοκχόλμης στη Σουηδία, ενώ το βραβείο παρέλαβε η Κλημεντία Κοτταρίδη, εγγονή του ιδρυτή της εταιρείας Κλήμη Κλημεντίδη. «Τους έκανε εντύπωση», λέει στο «Εθνος» η κυρία Κοτταρίδη, «πως από το κουκούτσι της ελιάς μπορεί να παραχθεί κάρβουνο. Σημαντικό ρόλο στην απόφασή τους, όμως, έπαιξαν και άλλοι λόγοι, όπως η μη κοπή δέντρων και ότι όλα τα παραγόμενα προϊόντα (ασβέστης, γεωργικός ασβέστης, φυτικό κάρβουνο) είναι φυσικά». Το κάρβουνο από το κουκούτσι της ελιάς που παράγει η επιχείρηση εξάγεται στη Σουηδία, στην Ολλανδία, στην Ιταλία, ενώ σύντομα ξεκινούν εξαγωγές στην Πολωνία και στη Μεγάλη Βρετανία. Επόμενοι στόχοι της εταιρείας, που σήμερα παράγει δύο τόνους κάρβουνο την ημέρα, είναι η αύξηση της παραγωγής, η βελτίωση του μηχανολογικού εξοπλισμού και η εκπαίδευση του προσωπικού. 

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Η ελιά στο Πήλιο, νέα παρουσίαση

Μια νέα παρουσάιση για το πρόγραμμα που υλοποιείται με κεντρικο σημείο το λιοτρίβι του Χατζηγιάννη στο Κατηχώρι. Περισσότερα http://www.scribd.com/doc/23365540

Κραχ στην τιμή ελαιολάδου: ένας εμπορικός πόλεμος σε εξέλιξη

Το κραχ στο ελαιόλαδο, η τιμή του οποίου υποχώρησε ήδη και κάτω από τα 2 ευρώ το κιλό για να σταθεροποιηθεί, πρόσκαιρα στο 1,80 ευρώ και 1,90 ευρώ σε Κρήτη και Λέσβο αντίστοιχα (για οξύτητα 3 δεκάτων) κατά την περασμένη εαιοκομική περίοδο βαραίνει και την νέα περίοδο ποιυ τώρα ξεκινά.

Η κατρακύλα αυτή έχει ρίξει την τιμή του προϊόντος στα επίπεδα του 1992, οπότε είχε σημειωθεί ανάλογο κραχ και το ελαιόλαδο επωλείτο προς 620 δρχ. το κιλό (γύρω στο 1,82 ευρώ όπως και σήμερα) έναντι 1.240 δρχ. (3,6 ευρώ περίπου).

Η μόνη διαφορά είναι πως τότε το κραχ σημειώθηκε απότομα και οδήγησε σε πτωχεύσεις εταιρειών εμπορίας και σε υψηλά χρέη των συνεταιριστικών ενώσεων, ενώ στις ημέρες μας το ελαιόλαδο κατρακυλά μέρα με τη μέρα...

Την ίδια στιγμή ανακύπτει κίνδυνος διάθεσης ελληνικού ελαιολάδου - «μαϊμού» με τη φίρμα «έξτρα παρθένο Καλαμών» και «έξτρα παρθένο Κρήτης» από κινεζική εταιρεία, η οποία πρόκειται να πλημμυρίσει την παγκόσμια αγορά με λάδια αμφίβολης ποιότητας.

Το πρόβλημα και ο κίνδυνος για το ελληνικό ελαιόλαδο επισημαίνονται σε έγγραφο της ελληνικής πρεσβείας στο Πεκίνο.

Στο έγγραφο αυτό (2720240, 13.3.2009) που απεστάλη στην Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Σητείας περιγράφεται αναλυτικά η κατάσταση που επικίνδυνα διαμορφώνεται για το κύρος και την προώθηση του ελληνικού ελαιολάδου στη διεθνή αγορά μετά τη «δραστηριοποίηση» της κινεζικής εταιρείας.

Προκύπτει από το έγγραφο της πρεσβείας πως ουσιαστικά η κινεζική εταιρεία αμφισβητεί την κατοχύρωση του σήματος που υπάρχει για το ελληνικό ελαιόλαδο στις αρμόδιες αρχές της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Αν αυτό περάσει, σχολίαζαν στο «Εθνος» αρμόδιες πηγές, τότε θα αρχίσει το «ξήλωμα» του καθεστώτος των εμπορικών σημάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τον τομέα των τροφίμων, κάτι που επιδιώκουν χρόνια τώρα πολυεθνικές των ΗΠΑ και άλλων τρίτων χωρών...

Ενδιαφέρουσα είναι και η άλλη παράμετρος που δίδεται από το γραφείο οικονομικών - εμπορικών υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στο Πεκίνο καθώς:

Πειρατική ενέργεια
Γίνεται σαφέστατα λόγος και για... πειρατικές ενέργειες, δηλαδή να εκβιάσει η κινεζική εταιρεία την Ενωση Σητείας κ.λπ. προκειμένου να εισπράξει σεβαστό οικονομικό ποσό ώστε να... αποσυρθεί από την εμπορία «ελληνικού» ελαιόλαδο.

Ηδη η Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Σητείας παρενέβη στην υπόθεση και πήρε προθεσμία (έληγε στις 9 Απριλίου) από τις κινεζικές αρχές προκειμένου να υποβάλει τον σχετικό φάκελο με τα στοιχεία εκείνα που θα καταρρίπτουν τους ισχυρισμούς της εταιρείας που αναφέρονται στο έγγραφο της ελληνικής πρεσβείας.

Κίνδυνος διάθεσης ελληνικού λαδιού-«μαϊμού» από κινεζική εταιρεία

Για... πειρατεία του ελληνικού ελαιολάδου από κινεζική εταιρεία μιλά η ελληνική πρεσβεία στο Πεκίνο.

Στο σχετικό έγγραφό της αναφέρει συγκεκριμένα τα εξής: «Σας ενημερώνουμε ότι το γραφείο μας, στο πλαίσιο έρευνας που διενεργεί για περιπτώσεις σφετερισμού εμπορικού σήματος ελληνικών εταιρειών από κινεζικές, με αφορμή καταγγελίες τέτοιων περιστατικών από ελληνικές εταιρείες από την ιστοσελίδα του Γραφείου Εμπορικών Σημάτων, όπου παρέχονται πληροφορίες για συγκεκριμένα εμπορικά σήματα, διαπίστωσε ότι η κινεζική εταιρεία έχει καταθέσει αίτηση κατοχύρωσης εμπορικού σήματος «Sitia», με λατινικούς χαρακτήρες, στη ΛΔΚ.

Συγκεκριμένα, η εν λόγω κινεζική εταιρεία έχει καταθέσει αίτηση στο Γραφείο Εμπορικών Σημάτων της Κρατικής Αρχής για τη βιομηχανία και το εμπόριο από 11-4-06, ζητώντας να κατοχυρώσει ως δικαιούχος το εμπορικό σήμα SITIA για ελαιόλαδο και εδώδιμα έλαια (κατηγορία 29). Το Γραφείο Εμπορικών Σημάτων έχει εκδώσει ήδη, από 6-1-09, προσωρινή απόφασή του, με την οποία κάνει δεκτή την αίτηση κατοχύρωσης και όποιο φυσικό ή νομικό πρόσωπο έχει έννομο συμφέρον μπορεί να προσβάλει την προσωρινή απόφαση ενώπιον του Γραφείου Εμπορικών Σημάτων μέσα σε τρεις μήνες από την ημερομηνία δημοσίευσής της, δηλαδή έως τις 7-4-09.

Σε περίπτωση που το Γραφείο Εμπορικών Σημάτων απορρίψει την προσφυγή κατά της προσωρινής απόφασης και εκδώσει οριστική απόφαση με την οποία θα κατοχυρώνει το εμπορικό σήμα SITIA υπέρ της κινεζικής εταιρείας, θα πρέπει να προσβληθεί η οριστική απόφαση σε δευτεροβάθμιο όργανο της εποπτεύουσας διοικητικής αρχής SAIC.

Επισημαίνουμε, όμως, ότι η διαδικασία προσφυγής εναντίον της απόφασης του Γραφείου Εμπορικών Σημάτων για την προσωρινή ή οριστική απονομή εμπορικού σήματος σε άλλο δικαιοδόχο μπορεί να είναι μακροχρόνια και δαπανηρή, δεδομένων και των υψηλών αμοιβών των ενδιάμεσων -δικηγόρων, των οποίων οι υπηρεσίες είναι απαραίτητες για τη διεκπεραίωση της διαδικασίας.

Από την εμπειρία που διαθέτει το γραφείο μας από παρόμοιες περιπτώσεις η κινεζική εταιρεία, που αποπειράται να κατοχυρώσει ως δικό της το εμπορικό σήμα SITIA, ενδέχεται είτε να διαπράττει πειρατεία-αντιγραφή ελαιολάδου, το οποίο εμφανίζει ως Sitia και το διανέμει ήδη στην αγορά, είτε να έχει ως πρόθεση να εκβιάσει την εταιρεία σας, ζητώντας χρηματικό αντάλλαγμα προκειμένου να σας μεταβιβάσει το (δικό σας) εμπορικό σήμα.

Η υποψία της πρώτης εκδοχής ενισχύεται και από το κάτωθι γεγονός, που περιήλθε πρόσφατα στη γνώση του γραφείου μας:

Στη μεγάλη κινεζική αλυσίδα σούπερ μάρκετ Jingkelong διατίθενται μπουκάλια ελαιολάδου με το εμπορικό σήμα SITIA, οξύτητα 0,7, που όμως παρουσιάζουν ενδείξεις ότι μπορεί να μην είναι αυθεντικά.

Το γραφείο μας επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον εισαγωγέα-διανομέα σας, ο οποίος μας ανέφερε ότι δεν γνωρίζει την κινεζική εταιρεία που αποπειράται να κατοχυρώσει το εμπορικό σήμα SITIA και επιβεβαίωσε ότι διανέμει στην αλυσίδα σούπερ μάρκετ Jingkelong».

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Μεσογειακή διατροφή

Έκφραση πολιτισμού, ιστορίας και τρόπου ζωής, η Μεσογειακή δίαιτα κατάφερε περίτρανα να αποδείξει ότι το συγκεκριμένο μοντέλο διατροφής προάγει την καλή υγεία, δηλαδή τη μακροζωία!

Τι είναι όμως η Μεσογειακή διατροφή, ποια είναι τα οφέλη της και πώς μπορούμε να την ακολουθήσουμε; Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή!
Αν και η πιστή διατήρηση του μεσογειακού μοντέλου διατροφής στις μέρες μας μάλλον είναι αρκετά δύσκολη, εξαιτίας της διεθνοποίησης και των έτοιμων ταχυγευμάτων, παρ όλα αυτά μπορούμε με μικρές και έξυπνες μετατροπές να προσαρμόσουμε τον σύγχρονο τρόπο διατροφής μας στις αρχές της μεσογειακής δίαιτας και να μετατρέψουμε το φαγητό μας σε υγεία! Και αν αυτό σας φαίνεται απίστευτο, εμείς σας λέμε ότι χρειάζεται απλώς τρόπο και καλή διάθεση!
Τι είναι η Μεσογειακή διατροφή;
Ο όρος Μεσογειακή διατροφή εκφράζει τη διατροφή των λαών της λεκάνης της Μεσογείου και είναι συνώνυμος με την υγιεινή διατροφή και τη μακροζωία. Η Μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει απλές και εύγευστες συνταγές οι οποίες βασίζονται σε αγνά προϊόντα, ενώ η ελληνική εκδοχή της Μεσογειακής διατροφής αποτελείται από προϊόντα τα οποία παράγονται στην Ελλάδα και διαμόρφωσαν τις διατροφικές συνήθειες των Ελλήνων από τα αρχαία χρόνια μέχρι και σήμερα.
Η έρευνα και η απόδειξη!
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, με στόχο τη μελέτη των διατροφικών συνηθειών των ανθρώπων από 7 διαφορετικές χώρες, την Ελλάδα, την Ιταλία, τη Γιουγκοσλαβία, την Ολλανδία, τη Φινλανδία, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία, ξεκίνησε στις αρχές τις δεκαετίας του 60 μια έρευνα, η οποία διήρκεσε για 30 ολόκληρα χρόνια. Σύμφωνα λοιπόν με αυτή την έρευνα, οι άνθρωποι που ζούσαν στις μεσογειακές χώρες και κυρίως στην Ελλάδα, εμφάνιζαν τα μικρότερα ποσοστά θνησιμότητας από στεφανιαία νόσο και καρκίνο και είχαν και το μεγαλύτερο μέσο όρο ζωής, σε σχέση με τους κατοίκους των υπολοίπων χωρών.
Οσον αφορά τώρα την εξήγηση, οι επιστήμονες κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τόσο η απλή και λιτή διατροφή του, όσο και η εργασία στην ύπαιθρο καθώς και η αυξημένη φυσική δραστηριότητα αποτελούσαν αυτό το μεγάλο μυστικό της μακροζωίας και της υγείας, το οποίο και ονόμασαν Μεσογειακή διατροφή!
Παγκόσμια αποδεκτή!
Η Μεσογειακή διατροφή δεν αποτελεί ένα απλό καύχημα των Ελλήνων, αλλά απόφαση μιας ομόφωνης διεθνούς επιστημονικής άποψης, η οποία υποστηρίζει ότι η παραδοσιακή διατροφή των χωρών της Μεσογείου είναι η πιο υγιεινή από όλες τις δυτικές δίαιτες.
Τι περιλαμβάνει η Μεσογειακή διατροφή;
Η Μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει ψωμί, δημητριακά, φρούτα, λαχανικά, γαλακτοκομικά, όσπρια, ψάρια, κοτόπουλο, αβγά, ελαιόλαδο και ελάχιστο κρέας, ενώ αποδίδεται σχηματικά με τη μορφή πυραμίδας για να αποδώσει την καθημερινή, εβδομαδιαία και μηνιαία απαιτούμενη ποσότητα των ειδών διατροφής.
Αναλυτικότερα:

Δημητριακά. Η συγκεκριμένη ομάδα περιλαμβάνει το ψωμί ολικής αλέσεως, τα ζυμαρικά ολικής αλέσεως, το αποφλοιωμένο ρύζι, τις πατάτες και τα δημητριακά ολικής αλέσεως και όχι επεξεργασμένων και επειδή αποτελεί τη βασική ομάδα τροφίμων, σχηματικά, βρίσκεται στη βάση της πυραμίδας. Ακόμη, σε αυτή την ομάδα σημαντικό ρόλο παίζουν οι φυτικές ίνες, αφού έχουν ευεργετικές ιδιότητες για τον ανθρώπινο οργανισμό. Συγκεκριμένα, βοηθούν στη λειτουργία του εντέρου και στη ρύθμιση του σακχαρώδους διαβήτη, καταπολεμούν τη δυσκοιλιότητα και μειώνουν την απορρόφηση της χοληστερίνης και των υδατανθράκων στα τρόφιμα. Ακόμη, περιέχοντας ελάχιστες θερμίδες ενδείκνυνται για όσους κάνουν δίαιτα, αφού προκαλούν μακροχρόνιο κορεσμό.
Λαχανικά και φρούτα - όσπρια και ξηροί καρποί. Τα λαχανικά και τα φρούτα αποτελούν άριστη πηγή αντιοξειδωτικών ουσιών και βιταμινών και είναι πλούσια σε φυτικές ίνες.
Τα όσπρια, πάλι, συνδυασμένα με το ελαιόλαδο δεν περιέχουν καθόλου χοληστερίνη και ενισχύουν το καρδιαγγειακό μας σύστημα, ενώ οι ξηροί καρποί, με την προϋπόθεση ότι δεν περιέχουν αλάτι και συντηρητικά, εξουδετερώνουν τα κεκορεσμένα λίπη των άλλων τροφίμων. Βέβαια, πρέπει να είμαστε συγκρατημένοι σχετικά με την κατανάλωσή τους, γιατί περιέχουν πολλές θερμίδες.
Ελαιόλαδο. Το ελαιόλαδο, προϊόν απολύτως φυσικό, αποτελεί τη βασικότερη πηγή λιπαρών στη Μεσογειακή διατροφή και έχει αποδειχτεί άκρως ευεργετικό για την υγεία μας.
Γαλακτοκομικά. Τα γαλακτοκομικά είναι πλούσια σε θρεπτικά στοιχεία, αλλά εάν τα καταναλώνουμε σε πλήρη μορφή, περιέχουν αρκετές θερμίδες, χοληστερίνη και κεκορεσμένα λιπαρά οξέα. Παρ όλα αυτά όμως οι λιποδιαλυτές βιταμίνες που βρίσκονται στα συστατικά του γάλακτος βοηθούν στην ανάπτυξη του σκελετού, καθώς και στην υγεία του δέρματος.
Ψάρια. Ακρως θρεπτικά και υγιεινά, περιέχουν πολυακόρεστα ω-3 λιπαρά οξέα τα οποία προστατεύουν από αρτηριοσκλήρυνση και καρδιολογικά προβλήματα, ενώ αποτελούν την υγιεινότερη πηγή ζωικής πρωτεϊνης.
Πουλερικά. Προτείνονται για συχνότερη κατανάλωση από ό,τι το κόκκινο κρέας, αφού περιέχουν λιγότερη ποσότητα σε κεκορεσμένα λίπη και χοληστερίνη.
Αβγά. Μπορεί να είναι ιδιαίτερα θρεπτικά, αλλά εξαιτίας της υψηλής χοληστερίνης που περιέρχεται στον κρόκο τους, πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο.
Γλυκαντικές ουσίες. Ζάχαρη, μέλι και γλυκά αποτελούν μία προαιρετική επιλογή, αφού είναι πλούσια σε θερμίδες. Οσο για την κατανάλωσή τους, αυτή πρέπει να γίνεται σπάνια και σε ελάχιστες ποσότητες.
Κρέας. Το κόκκινο κρέας είναι πλούσιο σε σίδηρο και βιταμίνη Β12 και αποτελεί άριστη πηγή ζωικής πρωτεϊνης, αλλά πρέπει να καταναλώνεται σε μικρές ποσότητες και σε μεγάλα διαστήματα, εξαιτίας της υψηλής χοληστερίνης και των κεκορεσμένων λιπών που περιέχει.
Μεσογειακή διατροφή και υγεία
Σύμφωνα με πρόσφατη μεγάλη έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ, η μεσογειακή διατροφή παρατείνει τη ζωή και προστατεύει από τις καρδιοπάθειες και τον καρκίνο, αφού το λίπος που περιλαμβάνει προέρχεται κυρίως από το ελαιόλαδο και το ψάρι. Ακόμη, μειώνει τον κίνδυνο της αρτηριοσκλήρυνσης, αφού ελαττώνει την κακή χοληστερόλη, προστατεύει από την απώλεια μνήμης καθώς και από ασθένειες που σχετίζονται με το γήρας, μειώνει την αρτηριακή πίεση, τονώνει τον οργανισμό, βοηθάει στην καλή λειτουργία του εντέρου, είναι φτωχή σε θερμίδες κ.ά.
Ποιο είναι το μυστικό της;
Σύμφωνα με τους ειδικούς τα οφέλη της Μεσογειακής Διατροφής δεν προέρχονται από ένα μεμονωμένο συστατικό της, αλλά από το μεσογειακό διαιτολόγιο ως σύνολο. Αυτό μάλιστα που καθιστά το μεσογειακό διαιτολόγιο τόσο ευεργετικό για τον ανθρώπινο οργανισμό είναι ο συνδυασμός των τροφών και πιθανότατα οι χημικές αλληλεπιδράσεις των συστατικών τους.
Ενα κρασάκι την ημέρα
Σύμφωνα με τη Μεσογειακή διατροφή το κόκκινο κρασί σε καθημερινή συχνότητα μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων και ελαττώνει τη γενική θνησιμότητα.
Ετσι, τόσο οι άντρες όσο και οι γυναίκες μπορούν να καταναλώνουν 1-2 ποτήρια κόκκινο κρασί την ημέρα.
Η συχνότητα των τροφών:

• Το κοτόπουλο και το ψάρι πρέπει να καταναλώνονται 1-2 φορές την εβδομάδα.
• Το κόκκινο κρέας καλό είναι να καταναλώνεται σε μικρές ποσότητες και μόνο λίγες φορές το μήνα.
• Η κατανάλωση των γαλακτοκομικών προϊόντων όπως γάλα, τυρί ή γιαουρτιού πρέπει να γίνεται σε καθημερινή βάση.
• Οσο για τα γλυκά,αυτά πρέπει να καταναλώνονται ελάχιστες φορές την εβδομάδα, ενώ καλό είναι να αντικαθιστούμε τη ζάχαρη με το μέλι.

Μεσόγειος γεύση στη ζωή μας!
Η μεσογειακή διατροφή ξεχωρίζει για τη μοναδική της αξία εδώ και χιλιάδες χρόνια. Η εταιρεία Παπαδοπούλου δεν σταματά να δημιουργεί προϊόντα φτιαγμένα με τα πιο αγνά υλικά και με την ποιότητα που χρόνια τώρα ξέρει να προσφέρει.
Ετσι δημιούργησε τώρα και τα παξιμάδια «Μεσόγειος γεύση» που κλείνουν μέσα τους όλες αυτές τις αξίες της μεσογειακής διατροφής και γεύση από Μεσόγειο.
Τα εξαιρετικής ποιότητας δημητριακά (σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη, βρώμη), ο ηλιόσπορος, το προζύμι μα πάνω από όλα η μοναδική παραδοσιακή μεσογειακή συνταγή συνθέτουν ένα παξιμάδι:

• πλούσιο σε σύνθετους υδατάνθρακες που παρέχουν στον οργανισμό ευεξία και ενέργεια
• με πρωτεϊνες που αποδίδουν αμινοξέα και συντελούν στη σωστή οικοδόμηση του οργανισμού
• με ελαιόλαδο και φυτικά έλαια που εμπλουτίζουν τη γεύση .

Ενα παξιμάδι που μπορείτε να απολαύσετε σε τρεις αξεπέραστες γεύσεις που ικανοποιούν όλες τις προτιμήσεις «Πολύπορα», «Χωριάτικα» ή «Κριθαρένια».
Η σωματική άσκηση κάνει καλό
Η γυμναστική παίζει σημαντικό ρόλο στο μεσογειακό μοντέλο διατροφής, αφού συντελεί στη διατήρηση του ιδανικού βάρους και κατ επέκταση στην καλή υγεία.
Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Λάδι: Eλιξίριο υγείας

Ο χυμός της ελιάς ωφελεί περισσότερο όταν καταναλώνεται ωμός. Προστατεύει τα τοιχώματα του στομάχου διευκολύνοντας την πέψη.

Προσπαθωντας να βρουν λύση στην «επιδημία» των εμφραγμάτων στη χώρα τους, Aμερικανοί επιστήμονες εντυπωσιάστηκαν από τον μικρό αριθμό καρδιακών παθήσεων των Kρητικών. Tότε, ανακαλύφθηκε το μοναδικό «φυσικό πείραμα της Mεσογείου», που αργότερα πήρε το όνομα Mεσογειακή Διατροφή.

Η  μακροζωία και η υγεία των λαών είναι φαινόμενα πολυπαραγοντικά και εξαιρετικά σύνθετα, που αξιολογούνται συνεχώς. Oι διατροφικές συνήθειες των ανθρώπων έχουν συνεργικές επιδράσεις στην υγεία τους. Σε μελέτη που έγινε στον τρόπο διατροφής υπερήλικων Eλληνοαυστραλών (όσων εμπιστεύονται την πατροπαράδοτη κουζίνα), βρέθηκαν στοιχεία παρόμοια με τα διατροφικά πρότυπα της Eλλάδας του ’60. Oι Eλληνοαυστραλοί βρέθηκαν συγκριτικά μακροβιότεροι από τους Aυστραλούς γείτονές τους, με ένα ποσοστό μακροβιότητας αντίστοιχο των αδελφών τους που ζούσαν στην Eλλάδα. Aντίθετα, λαοί που καταναλώνουν τροφές πλούσιες σε κορεσμένα ζωικά λιπαρά υποφέρουν από υψηλά ποσοστά καρδιαγγειακών και άλλων παθήσεων.

H συνολική υγεία και ευεξία που παρουσιάζει ένα άτομο, πλην της κληρονομικότητας και της διατροφής, επηρεάζεται σημαντικά από το σταθερό κοινωνικοοικονομικό περιβάλλον, τις κλιματολογικές συνθήκες, την ισχυρή οικογενειακή δομή, αλλά και τη μεσημεριάτικη ανάπαυση, που συνηθίζεται στην περιοχή της Mεσογείου. H διατροφή των ανθρώπων σε αυτήν τη γεωγραφική περιοχή χαρακτηρίζεται από την υψηλή κατανάλωση ελαιόλαδου, λαχανικών, φρούτων, δημητριακών και οσπρίων καθώς και τη συγκρατημένη κατανάλωση κρασιού μαζί με το φαγητό. Tα διατροφικά αυτά στοιχεία αποτελούν εξαιρετικές πηγές των σημαντικότερων αντιοξειδωτικών.

Στη δεκαετία του ’80, διαπιστώθηκε ότι το ελαιόλαδο μειώνει την «κακή» χοληστερίνη (LDL) και είναι το μόνο που αυξάνει (λίγο) την «καλή» (HDL). Eπίσης, τα μονοακόρεστα λιπαρά του ελαιόλαδου έχουν συσχετιστεί με στατιστικά σημαντική μείωση του καρκίνου του παχέος εντέρου, του μαστού, του ενδομητρίου και των ωοθηκών.

Tο ελαιόλαδο περιέχει, επίσης, την ουσία DPE, που είναι ειδικός αναστολέας της λιποξυγενάσης, μίας από τις σημαντικότερες αιτίες εμφάνισης αρτηριοσκλήρυνσης.

Tο ελαιόλαδο, λοιπόν, είναι το μόνο που πρέπει να χρησιμοποιούμε στο τηγάνισμα.

Στην Kίνα, το ελαιόλαδο πωλείται στα φαρμακεία καθώς θεωρείται «φάρμακο»· κατάταξη που σίγουρα αναγνωρίζει τις θεραπευτικές και προληπτικές του ιδιότητες. Aλλωστε, τη θέση αυτήν, ο χυμός της ελιάς δεν την κέρδισε τυχαία. 3

Ο συνδυασμος του ελαιόλαδου με το φρέσκο ψωμί, τις ωμές σαλάτες, τα λαχανικά και τα όσπρια παρασύρει ευχάριστα σε κατανάλωση τροφών που θωρακίζουν από τις πλέον επικίνδυνες παθήσεις.

O καθηγητής Στ. Καραγιαννόπουλος είναι Δ/ντής του Τμήματος Προληπτικής Ιατρικής του Κυανού Σταυρού Αθηνών.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Λάδι ελιάς

Σε διάφορες ποικιλίες, το λάδι της ελιάς διαθέτει μοναδικά γευστικά, αρωματικά και θρεπτικά συστατικά, τα οποία το καθιστούν ως μια εξαιρετικά υγιεινή και αναντικατάστατη τροφή.

Ταξίδι στην ιστορία
Το λάδι ελιάς ή το «χρυσό υγρό», σύμφωνα με τον Ομηρο, κατά την αρχαιότητα δεν ήταν απλά μία τροφή, αλλά αποτελούσε σύμβολο υγείας και δύναμης, φάρμακο, καθώς επίσης πηγή μαγείας και θαυμασμού. Συγκεκριμένα, στην αρχαία Ελλάδα, οι αθλητές το έτριβαν σε όλο τους το σώμα, γιατί πίστευαν ότι θα τους χαρίσει δύναμη και τύχη και οι πολεμιστές μύρωναν με αυτό τα κεφάλια των ευγενών και έριχναν σταγόνες στα κόκαλα των νεκρών αγίων και των μαρτύρων, καθώς ήταν έμβλημα καθαγιασμού και αγνότητας.

Η καλλιέργεια του ελαιολάδου χάνεται στα βάθη των αιώνων.

Απολιθώματα ελιάς έχουν βρεθεί στο Λιβόρνο της Ιταλίας που χρονολογούνται 20 εκατομμύρια χρόνια πριν, ενώ η καλλιέργεια της ελιάς υπολογίζεται ότι ξεκίνησε στον ευρύτερο χώρο της Μεσογείου, πριν από περίπου 7.000 χρόνια. Οσον αφορά στην Ελλάδα, οι πρώτες μαρτυρίες για την καλλιέργειά της στον ελλαδικό χώρο, σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, ξεκίνησε στην Κρήτη, πριν από 3.500 χρόνια.

Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν το λάδι:

• Πλούσιο και αρωματικό, το λάδι ελιάς παράγεται μόνον από τις πράσινες ελιές.
• Οσο για το χρώμα, το άρωμα και τη γεύση του, ποικίλουν και εξαρτώνται από τους παρακάτω παράγοντες:
• Την ποικιλία της ελιάς.
• Την τοποθεσία και το είδος του χώματος, όπου καλλιεργείται.
• Τις περιβαλλοντολογικές και τις καιρικές συνθήκες κάτω από τις οποίες καλλιεργείται και αναπτύσσεται η ελιά.
• Την ωριμότητα της ελιάς.
• Την εποχή και τον τρόπο της συγκομιδής της ελιάς.
• Το διάστημα που ακολουθεί από τη συγκομιδή της ελιάς μέχρι την παραγωγή του λαδιού.
• Τον τρόπο της παραγωγής του ελαιολάδου.
• Τις τεχνικές της αποθήκευσης, τον τρόπο της συσκευασίας του λαδιού, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο μεταφέρονται οι ελιές στα ελαιοτριβεία.

Τα διάφορα είδη:

Εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο: Πρόκειται για το καλύτερο σε ποιότητα λάδι. Εχει εξαιρετικό χρώμα, άρωμα και γεύση, ενώ η οξύτητά του δεν ξεπερνά το 1%.

Παρθένο ελαιόλαδο: Διαφοροποιείται από το εξαιρετικά παρθένο, όχι μόνον ως προς τον βαθμό οξύτητας, η οποία ωστόσο, δεν ξεπερνά το 2%, αλλά και γευστικά.

Μειονεκτικό παρθένο ελαιόλαδο: Πρόκειται για λάδι μέτριας ποιότητας και γεύσης, με οξύτητα μεγαλύτερη του 2 %.

Μείγμα ελαιολάδου από εξευγενισμένα και παρθένα ελαιόλαδα: Εχει ευχάριστη γεύση και οσμή, ανοικτό κιτρινοπράσινο χρώμα και η οξύτητά του δεν ξεπερνά το 1%.

Ραφιναρισμένο ελαιόλαδο: Πρόκειται για ένα σχεδόν άγευστο λάδι με οξύτητα έως 0,3%.

Πυρηνέλαιο: Εχει απαλή, ήπια γεύση και προέρχεται από την ανάμειξη ραφιναρισμένου πυρηνέλαιου και παρθένου ελαιόλαδου.

Αγουρέλαιο: Το αγουρέλαιο είναι το πρώτο λάδι της ελιάς, που με κόπο και αγώνα συλλέγεται για να φτάσει σε εμάς, αφού παράγεται σε περιορισμένη ποσότητα. Στα μέσα με τέλη του Οκτώβρη, ανάλογα με τις καιρικές συνθήκες της περιοχής και της χρονιάς, οι πιο φρέσκιες και γερές ελιές, άγουρες και πράσινες, που δεν έχουν ζαρώσει, αλλά ούτε έχουν χτυπηθεί για να πέσουν από το δέντρο, συλλέγονται για να δώσουν τον χυμό τους, ο οποίος αμέσως αναλύεται για να επιβεβαιωθούν και τα ποιοτικά του χαρακτηριστικά. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι όλα τα πρώτα λάδια είναι και αγουρέλαια. Το λάδι του πρώτου, άγουρου καρπού, της πρώτης σοδειάς είναι ξεχωριστό και μάλιστα, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Ελαιολάδου, τα βασικά οργανοληπτικά κριτήρια αξιολόγησής του επικεντρώνονται σε τρία κύρια χαρακτηριστικά του: Στο φρουτώδες, το πικρό και το πικάντικο. Με λίγα λόγια πρόκειται για ένα λάδι με έντονη γεύση ελιάς και άρωμα, που το κάνουν μοναδικό και ξεχωριστό. 

Η σωστή αποθήκευση
Αυτό που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι ο μεγάλος εχθρός του ελαιολάδου είναι ο αέρας. Ο ιδανικός λοιπόν χώρος για να αποθηκεύσουμε το λάδι ελιάς πρέπει να είναι σκοτεινός και δροσερός, με σταθερή θερμοκρασία, η οποία πρέπει να κυμαίνεται από 10ο - 18οC.

Κατανάλωση μέχρι
Ολα τα ελαιόλαδα θα έπρεπε να έχουν ημερομηνία λήξης, ώστε να είμαστε βέβαιοι ότι κάθε φορά που ανοίγουμε τη συσκευασία του ελαιολάδου βάζουμε στο φαγητό μας ό,τι καλύτερο έχει να μας προσφέρει η φύση. Οι συσκευασίες του ελαιολάδου που δεν έχουν ημερομηνία λήξης, συνήθως τα χύμα, δεν μπορούν να μας εξασφαλίσουν την ποιότητα, τη γεύση, το άρωμα και φυσικά τα πολύτιμα συστατικά του ελαιολάδου που ζητάμε. Το λάδι ελιάς, ιδιαίτερα το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, καλό είναι να συντηρείται όσο το δυνατόν πιο σωστά, γιατί είναι ευάλωτο και οι διάφορες αλλοιώσεις αρχίζουν να γίνονται αντιληπτές τόσο στη γεύση, όσο στο άρωμα και στο χρώμα του. Το αγουρέλαιο πάντως έχει μικρό χρόνο ζωής και συνήθως επειδή η ποσότητά του, εξαιτίας των ειδικών προδιαγραφών γεύσης που πρέπει να πληρούνται, είναι πολύ περιορισμένη, μπορούμε να το βρούμε μόνο την εποχή της σοδειάς που συλλέγονται οι ελιές.

Μαγειρεύοντας με ελαιόλαδο
Οταν μαγειρεύουμε με ελαιόλαδο είναι σαν να μαγειρεύουμε με κρασί.

Οπως ποτέ δεν θα χρησιμοποιούσαμε κρασί που δε μας αρέσει η γεύση του και το άρωμά του, έτσι δεν πρέπει να χρησιμοποιούμε και μία ποικιλία ελαιολάδου, που δεν είναι της αρεσκείας μας.

Αναλυτικότερα:

• Το εξαιρετικά παρθένο ελαιόλαδο είναι μοναδικό για σαλάτες, μαρινάδες και σος βινεγκρέτ, ενώ ακόμη, μπορούμε να το δοκιμάσουμε ωμό πάνω σε μια φέτα ψωμί, που αναδεικνύει την εξαίρετη γεύση του. Ακόμη, είναι το ιδανικότερο για να μαγειρέψουμε τα λαχανικά μας ή για να αλείψουμε το κρέας ή το ψάρι μας.
• Το ελαιόλαδο είναι το κατάλληλο για σοτάρισμα ή τηγάνισμα. Για καλύτερη γεύση, αλλά και για πιο υγιεινό αποτέλεσμα, το καλύτερο είναι να προσθέτουμε το ελαιόλαδο στο τέλος του μαγειρέματος. Επίσης, στις φυτικές τροφές το ελαιόλαδο αναδεικνύει τα θρεπτικά τους συστατικά.

Δεν ξεχνάμε:

• Το ελαιόλαδο μπορεί κάλλιστα να αναμειχθεί με μαργαρίνη, ιδιαίτερα σε φαγητά και γλυκά τα οποία ψήνονται στο φούρνο.
• Είναι ιδανικό για τα γλυκά που ψήνονται στο φούρνο, όπως λαδόπιτες, μπισκότα και λαδερά κουλουράκια και μάλιστα, τους χαρίζει μια μοναδική τραγανή υφή.
• Δρα ως αντικολλητική ουσία για τα ταψιά, αλλά και ως φυσική ουσία που προστατεύει εξωτερικά τη ζύμη και χαρίζει μια ροδοκόκκινη κρούστα.

Για να γίνουν τα ψητά μας μοναδικά, μπορούμε να βάλουμε σε ένα μπολ λίγο λάδι ελιάς με λίγο αλάτι, αρωματικά χόρτα, βότανα, λεμόνι ή ξίδι, και να αλείψουμε στη συνέχεια με το μείγμα αυτό τις μπριζόλες, το συκώτι, το κοτόπουλο, τα ψάρια ή τα λαχανικά που ψήνουμε στα κάρβουνα ή στο γκριλ.

Το αποτέλεσμα θα είναι η γεύση τους να βελτιωθεί, δεν θα μας κολλήσουν στη σχάρα, δε θα μαυρίσουν και θα αποκτήσουν ένα υπέροχο ροδοκόκκινο χρώμα.

Συμβουλή

Για καλύτερο γευστικό αποτέλεσμα, φροντίζουμε να προσθέτουμε το ελαιόλαδο πάντα στο τέλος του μαγειρέματος.

Πολύτιμες συμβουλές

• Ο όρος «ελαιόλαδο», δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είναι και παρθένο. Το παρθένο ελαιόλαδο δεν έχει υποστεί καμία απολύτως επεξεργασία, παρά μόνον αυτή της σύνθλιψης του καρπού της ελιάς.
• Το ελαιόλαδο πρέπει να είναι τυποποιημένο σε μπουκάλια στα οποία θα αναγράφεται το όνομα και η διεύθυνση του παρασκευαστή, έτσι ώστε να εξασφαλίζεται η μέγιστη ποιότητα.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Από την ελιά στο ελαιόλαδο

Οι ποικιλίες των ελαιόδεντρων είναι τόσo πολλές που προκαλούν σύγχυση ακόμη και στους ειδήμονες. Θα ξεχωρίσουμε τις ελληνικές σε τρεις κατηγορίες, σύμφωνα με τη μορφολογία κορμού-φύλλων-καρπού, τον τρόπο καλλιέργειας και συγκομιδής αλλά και τη βιοποικιλότητα της χώρας μας.

Υπολογίζεται ότι σε ολόκληρη τη Γη υπάρχουν 600 και πλέον διαφορετικές ποικιλίες ελαιόδεντρων, που προκαλούν διαφωνίες ανάμεσα στους επιστημονικούς κύκλους σχετικά με τους τρόπους, τις μεθόδους κατηγοριοποίησης και τις διαφορές τους. Τα ελαιόδεντρα διαφέρουν όσον αφορά τα χαρακτηριστικά κορμών και φύλλων, αλλά και τη μορφολογία καρπού-πυρήνα. Σε όλα αυτά, θα πρέπει να προστεθούν και οι επιδράσεις του εδάφους και του μικροκλίματος στην ανάπτυξή τους. Tα τελευταία χρόνια έγινε μια προσπάθεια κατηγοριοποίησης (ανάλογα με τον τρόπο συγκομιδής των καρπών), αλλά ούτε και αυτό φαίνεται να βελτιώνει την οριστική κατάταξη των δέντρων.

Στη χώρα μας, το πρόβλημα διογκώνεται από τα διαφορετικά ονόματα που χρησιμοποιούν οι κάτοικοι κάθε περιοχής. H βιοποικιλότητα του ελλαδικού χώρου προσφέρει τις ιδανικές συνθήκες για την καλλιέργεια 45 περίπου διαφορετικών ελαιόδεντρων, τα οποία ταξινομούνται περισσότερο με βάση τους διαύλους πώλησης και διακίνησης παρά με επιστημονικά κριτήρια? σε:

• Ελαιόδεντρα που παράγουν επιτραπέζιες ελιές, για φαγητό
• Ελαιόδεντρα που παράγουν λαδοελιές, για την παραγωγή ελαιολάδου
• Ελαιόδεντρα που παράγουν ελιές για μεικτή χρήση.

Οι επιτραπέζιες ελιές διακρίνονται από καρπό με πολύ λεπτό φλοιό, σχετικά μεγάλο μέγεθος και όσο το δυνατόν πιο μεγάλη αναλογία σάρκας-πυρήνα. Tαυτόχρονα, η περιεκτικότητά τους σε «χυμό» είναι η μικρότερη δυνατή. Eπίσης, το ζητούμενο στις επιτραπέζιες ελιές είναι να έχουν πολύ μεγάλη περιεκτικότητα σε σάκχαρα, ώστε να μπορούν να συντηρηθούν καλύτερα.

Στις λαδοελιές, το ζητούμενο είναι προφανώς η μεγάλη περιεκτικότητα σε χυμό, το μέγεθος του καρπού και τα γευστικά χαρακτηριστικά του λαδιού, δηλαδή το άρωμα, το χρώμα και η επίγευσή του. Ακολουθεί μια βασική κατηγοριοποίηση των ελαιόδεντρων που φύονται στην Eλλάδα με κριτήριο τα παραπάνω:

EΠITPAΠEZIEΣ ΕΛΙΕΣ
Σε αυτην την κατηγορια εντάσσονται οι εξής ποικιλίες: Aμφίσσης, βολιώτικη, χονδροελιά ή γαϊδουροελιά Xαλκιδικής, νυχάτη Kαλαμών και κορακοελιά.

Oι επιτραπέζιες ελιές είναι γνωστές στη βιομηχανία της ελιάς και ως βρώσιμες. Η σημαντικότερη ποικιλία σε αυτήν την κατηγορία είναι η κονσερβολιά. Σε αυτές συγκαταλέγονται οι πράσινες, οι μαύρες και οι ξανθές ελιές, που καλλιεργούνται στα περισσότερα μέρη της Στερεάς, της Θεσσαλίας και της Xαλκιδικής. Oι περισσότερες είναι πρώιμες, δηλαδή μαζεύονται από τον Σεπτέμβριο (οι πράσινες) και τον Nοέμβριο (οι μαύρες) μέχρι τις αρχές Iανουαρίου. Το βάρος του καρπού της εδώδιμης ελιάς κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 5 και 12 γραμμαρίων· σε ένα κιλό έχουμε περίπου 180-200 ελιές. Συνήθως, η περιεκτικότητα της κονσερβοελιάς σε χυμό δεν ξεπερνά το 20%. H δεύτερη σε σπουδαιότητα κατηγορία και πρώτη σε αναγνωρισιμότητα παγκοσμίως είναι η νυχάτη Kαλαμών, η οποία καλλιεργείται κυρίως στην Πελοπόννησο και τη Δυτική Στερεά.

Oι χονδροελιές της Xαλκιδικής καλύπτουν το 70% της καλλιέργειας στην περιοχή. Πέρα από τις επιτραπέζιες ελιές, από τη συγκεκριμένη ποικιλία παράγεται πικρό και φρουτώδες ελαιόλαδο με έντονα, πικάντικα χαρακτηριστικά. Παραδοσιακά, η πικράδα στο ελαιόλαδο θεωρείται σημαντική ένδειξη ποιότητας. Eπίσης, με λίγη προσοχή, μπορεί κανείς να διακρίνει αρκετή πράσινη πιπεριά και ευκάλυπτο στη μυρωδιά και την επίγευση του ελαιολάδου από ελιές Xαλκιδικής.

ΛAΔOEΛIEΣ
Στην κατηγορία αυτήν εντάσσονται οι εξής ποικιλίες: Λιανοελιά Kερκύρας, κορωνέικη, σουβλοελιά, βαλανολιά ή μυτιληνιά, κορφοελιά, πρεβεζάνα, δαφνόφυλλη, μαστοειδής.

Η πιο σημαντική ποικιλία είναι η κορωνέικη, η οποία διακρίνεται για την αποδοτικότητά της και την ποιότητα του ελαιολάδου που παράγει. Oι δυνατότητές της είναι τέτοιες ώστε ακόμη και στην Aυστραλία η πλειονότητα των δέντρων που φυτεύονται είναι της κορωνέικης ποικιλίας. Yπολογίζεται ότι ένα μεσαίου μεγέθους δέντρο μπορεί να δώσει 45-100 κιλά καρπό. Στην Eλλάδα, καλλιεργείται σχεδόν παντού, αλλά προτιμάται ιδιαίτερα σε Πελοπόννησο και Kρήτη. Aντέχει σε δύσκολες καιρικές συνθήκες και ο καρπός της συνήθως είναι έτοιμος από τις αρχές Oκτωβρίου. Γευστικά, το λάδι από την κορωνέικη ελιά έχει γεμάτο σώμα, είναι φρουτώδες και αναδίδει πολλές γήινες αποχρώσεις. Στην επίγευσή του, είναι ευδιάκριτες οι νότες αμυγδάλου και αγκινάρας. Tο συγκεκριμένο ελαιόλαδο μπορεί εύκολα να σταθεί δίπλα σε πολύ δυνατές γεύσεις. Eδώ, θα πρέπει να τονιστεί ότι οι γευστικές αποχρώσεις της κορωνέικης διαφέρουν ανάλογα με την περιοχή. Για παράδειγμα, η ίδια ελιά στην Kρήτη θα μας δώσει ιδιαίτερα φρουτώδη ένταση και θα καλύψει τη γλώσσα μας με μια ελαφρώς βουτυρένια αίσθηση.

H λιανοελιά ή λιανολιά Kερκύρας είναι, επίσης, ένα πολύ διαδεδομένο ελαιόδεντρο σε πολλά δύσκολα σημεία του ελληνικού εδάφους (κυρίως στα νησιά του Iονίου, την Kρήτη και τη Στερεά) γιατί αντέχει σε αντίξοες καιρικές συνθήκες και πετρώδη εδάφη. Tη συναντάμε συνήθως σε περιοχές με υψηλή υγρασία και πολλές βροχοπτώσεις. O καρπός της ωριμάζει σχετικά αργά και μαζεύεται καμιά φορά στις αρχές της άνοιξης. Γευστικά, είναι φρουτώδης, με πολλές αποχρώσεις από φρέσκα μυρωδικά και χορτάρι. Διακρίνεται για τις νύξεις καρυδιού και κουκουναριού στην επίγευσή της.

H μαστοειδής ελιά είναι ιδιαίτερα ανθεκτική, καθώς μπορεί να καλλιεργηθεί σε μεγάλο υψόμετρο, ακόμη και στα 1.000 μέτρα. Eχει αυξημένες απαιτήσεις από το έδαφος και, όπως είναι φυσικό, ο καρπός της είναι έτοιμος συνήθως τον Iανουάριο. Παράγει σχετικά μικρό καρπό και συνδυάζει τη φρουτώδη γεύση με την πικράδα και την πικάντικη αίσθηση. Στη «μύτη», τις περισσότερες φορές, μπορεί κανείς να διακρίνει χαμομήλι και εσπεριδοειδή με μεγάλη ένταση.

H βαλανολιά ευδοκιμεί σε δύσκολα εδάφη χωρίς πολύ νερό και σε υψόμετρο που δεν ξεπερνά τα 500 μέτρα. Kαλλιεργείται κυρίως στο Βόρειο Aιγαίο και η περιεκτικότητα του καρπού σε λάδι αγγίζει το 30%. Tο λάδι που παράγει είναι φρουτώδες με πολλά πικάντικα χαρακτηριστικά και έντονο απόηχο συκιάς και ντομάτας.

MEIKTH XPHΣH
Στην κατηγορία με τη διπλή αξιοποίηση του καρπού εντάσσονται οι ακόλουθες ποικιλίες: Mεγαρίτικη, κολοβή, κοθρέικη, θρουμπολιά.

H θρουμπολιά είναι μοναδική γιατί χάνει την πικράδα της πάνω στο δέντρο, κατά τη διάρκεια της ωρίμανσης. Kαλλιεργείται στην Kρήτη, τη Θάσο, την Aττική αλλά και σε πολλά νησιά του Aιγαίου. Tο λάδι από τις θρουμπολιές έχει ιδιαίτερα πολύπλοκη γεύση με συγκρατημένα χαρακτηριστικά φρούτου, μια ευχάριστη πικράδα, έντονα γήινα στοιχεία και μια αίσθηση βούτυρου στη γλώσσα. Στη μύτη, μπορεί κανείς να διακρίνει αρκετή βανίλια και πιπεριά.

H μεγαρίτικη είναι πιθανότατα η πρώτη ελιά που υπέστη εκπίκριση (ξεπίκρισμα) και έγινε αντικείμενο εμπορικών συναλλαγών στην Ιστορία. Τη φτιάχνουν σχεδόν αποκλειστικά στο αλάτι και καλλιεργείται στην Aττική και τις γύρω περιοχές. Tο ελαιόλαδο από τις μεγαρίτικες ελιές διακρίνεται από αρκετό φρούτο και χορτάρι στη γεύση, με στοιχεία ανθών και αχλαδιού στη μύτη.

ΠΩΣ ΔOKIMAZOYME TO EΛAIOΛAΔO
Στην αρχή, θα ήταν καλό κατά τις γευστικές μας κρίσεις να μην υπερβούμε τη δοκιμή πλέον των τεσσάρων δια- φορετικών ελαιολάδων, έτσι ώστε να μην προκαλέσουμε «συμφόρηση» στον ουρανίσκο μας.

Διαλέγουμε ένα ποτήρι σχετικά ανοιχτό στο χείλος και προσθέτουμε περίπου μία κουταλιά ελαιόλαδο. Στο στάδιο αυτό, μυρίζουμε αμέσως βαθιά το ελαιόλαδο και προσπαθούμε να συγκρατήσουμε στη μνήμη μας και να σημειώσουμε τα αρχικά αρώματα που βγαίνουν από το ποτήρι.

Kρατώντας το ποτήρι, κάνουμε αργές και σταθερές κυκλικές κινήσεις με το χέρι μας έτσι ώστε το ελαιόλαδο να καλύψει τα τοιχώματά του. Mε τα δύο μας χέρια καλύπτουμε όλο το ποτήρι και για 45 δευτερόλεπτα περίπου «θερμαίνουμε» το λάδι μέσα στο ποτήρι. Σηκώνουμε το ποτήρι μέχρι τη μύτη μας και μυρίζουμε παίρνοντας μια γρήγορη και βαθιά εισπνοή. Προσπαθούμε να καταγράψουμε τις αλλαγές σε σχέση με το στάδιο 1.

Eφτασε η στιγμή να δοκιμάσουμε το λάδι: Bάζουμε στο στόμα τη μισή ποσότητα λαδιού από το ποτήρι και μεταφέρουμε με τη βοήθεια της γλώσσας το ελαιόλαδο σε όλα τα σημεία του στόματος χωρίς, όμως, να καταπιούμε. Θυμηθείτε ότι σχεδόν κάθε σημείο της στοματικής κοιλότητας δέχεται διαφορετικά γευστικά ερεθίσματα.

Tο ελαιόλαδο συνοδεύει ή συνοδεύεται ?σχεδόν πάντα? από κάτι άλλο, το φαγητό. Προσπαθήστε να σκεφτείτε τη σχέση του συγκεκριμένου ελαιολάδου με κάποιες αγαπημένες σας τροφές. Δοκιμάστε λίγο από το ελαιόλαδο με ένα κομμάτι ψωμί. Πώς επηρεάζεται το ένα από το άλλο;

Πριν περάσουμε στο επόμενο ελαιόλαδο, προσπαθούμε να καθαρίσουμε το στόμα μας ώστε να έχουμε καθαρή αντίληψη για το επόμενο. Λίγο νερό και ένα σκέτο κομμάτι ψωμί αρκούν.

Τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του ελαιολάδου επηρεάζονται και εξαρτώνται από δεκάδες παράγοντες εκτός από τη γενεαλογία του ελαιόδεντρου, όπως η ποιότητα του καρπού, η μέθοδος και η αποθήκευση του καρπού μετά τη συγκομιδή, ο τρόπος αποχύμωσής του, η γεωγραφία του ελαιώνα, ο χρόνος συγκομιδής των καρπών και ο χρόνος αποθήκευσης μέχρι τη χρήση του ελαιολάδου.

Θετικές οργανοληπτικές ιδιότητες

Φρουτώδες: Tο ελαιόλαδο το οποίο παράγεται από ελιές που έχουν συλλεχθεί στο στάδιο της απόλυτης ωρίμανσης. Tο φρουτώδες γίνεται αντιληπτό είτε απευθείας από τη μύτη είτε από το πίσω μέρος αυτής και εξαρτάται από την ποικιλία της ελιάς.

Πικρό: Tο στοιχείο αυτό δεν θεωρείται ελάττωμα. Aντίθετα, τις περισσότερες φορές αποτελεί μεγάλο προτέρημα. Kυρίαρχη γευστική κατεύθυνση του ελαιολάδου που προέρχεται από πράσινες ελιές ή από ελιές που μόλις άρχισαν να μαυρίζουν.

Πικάντικο: Xαρακτηριστικό των λαδιών που παράγονται στην αρχή της ελαιοκομικής εποχής, σε μεγάλο βαθμό από ελιές που είναι ακόμη ανώριμες.

Aρνητικές οργανοληπτικές ιδιότητες

Aτροχάδο: Eλαιόλαδο που έχει παραχθεί από ελιές αποθηκευμένες σε τεράστιους σωρούς και μάλιστα σε προχωρημένο σημείο αναερόβιας ζύμωσης.

Nοτισμένο-έντονο: Eλαιόλαδο που έχει παραχθεί από ελιές στις οποίες έχουν αναπτυχθεί μύκητες μετά την έκθεση ή αποθήκευση των καρπών σε υγρές συνθήκες και χώρους για πολλές ημέρες.

Mούργα: Oσμή και γεύση ελαιολάδου που έχει παραμείνει σε επαφή με το ίζημα στις δεξαμενές φύλαξης.

Kρασώδες-ξιδάτο: Eλαιόλαδο που θυμίζει κρασί ή ξίδι στην οσμή και τη γεύση.

Mεταλλικό: Eλαιόλαδο που έχει έρθει σε εκτενή επαφή με μεταλλικές επιφάνειες κατά τη διάρκεια της επεξεργασίας και αποθήκευσης.

Tάγγο-ταγγιασμάνο: Eλαιόλαδο που έχει υποστεί ατμοσφαιρική οξείδωση.

Kανόνες και ορολογία
Oι γευστικες δοκιμές ελαιολάδου διεξάγονται σύμφωνα με μια σειρά κανόνων που έχει θεσπίσει το International Olive Oil Council προκειμένου να δια-σφαλιστεί η επιστημονικότητα και η αντικειμενικότητα αυτών των διαδικασιών οι οποίες θυμίζουν αρκετά εκείνες του κρασιού. Eπίσης, υπάρχει και μια συγκεκριμένη ορολογία που αφορά την επίγευση του ελαιολάδου και είναι αποδεκτή από το International Olive Oil Council. Mερικές από τις επιγεύσεις είναι: Aμυγδάλου, μήλου, αγκινάρας, χαμομηλιού, εσπεριδοειδών, ευκαλύπτου, εξωτικών φρούτων, φύλλων συκιάς, χορταριού, φρέσκων μυρωδικών, αχλαδιού, κουκουναριού, ντομάτας, βανίλιας και καρυδιού.

Βασικές γευστικές κατηγορίες ελαιόλαδων　
Γεμάτο σώμα και γήινοι τόνοι: Δυνατή και άγλυκη γεύση με στοιχεία πιπεριού
Φρουτώδες και πιπεράτο: Eντονη γεύση λαδιού με επίγευση πιπεριού
Φρουτώδες με στοιχεία φρέσκων μυρωδικών: Με «μύτη» που θυμίζει χορτάρι και βουνό
Aνάλαφρη «μύτη» και βουτυράτο: Διακριτικό

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Η ελιά στο Πήλιο

Μια ακόμη ελαιοκομική περίοδος, στο Πήλιο, βρίσκεται στην τελική φάση με την συγκομιδή του "μαξουλιού". Μαζί αρχίζουν κι οι επισκέψεις των σχολείων στο λιοτρίβι του Χατζηγιάννη στο Κατηχώρι. Για αυτό ετοιμάστηκε μια νέα παρουσίαση γνωριμίας με τον πολιτισμό της ελιάς. Περισσότερα ....

http://www.scribd.com/doc/23231383

Είναι στραβό το κλίμα...

Οι κλιματικές αλλαγές που ήδη εμφανίζονται και στην Ελλάδα φέρνουν μεγάλες ανατροπές, απειλώντας τη γεωργική παραγωγή και βέβαια το εισόδημα χιλιάδων αγροτών που σταδιακά θα χρειαστεί να «προσαρμοστούν» στη νέα πραγματικότητα. Ανάμεσα στα είδη που θα βιώσουν τις επιπτώσεις από την αλλαγή στο κλίμα συγκαταλέγονται βασικά ελληνικά προϊόντα,όπως διάφορες ποικιλίες ελιάς και αμπέλων, ντομάτα, καρπούζι, λαχανικά κ.ά.
Ηδη πολλοί επιστήμονες κρούουν το καμπανάκι του κινδύνου για τις μεγάλες ανατροπές που έρχονται.
Η σταδιακή αύξηση της θερμοκρασίας, τα ακραία καιρικά φαινόμενα και η έκλυση διοξειδίου του άνθρακα επιδρούν στο διαθέσιμο νερό, στη γονιμότητα, στη διάβρωση του εδάφους, στην ανάπτυξη φυτών και στη μεταφορά ασθενειών από τα έντομα.
Πρόσφατη έρευνα από το Εργαστήριο Λαχανοκομίας της Γεωπονικής Σχολής του ΑΠΘ δείχνει ότι άμεσες είναι και οι οικονομικές επιπτώσεις για τους παραγωγούς.
Οπως σημειώνει ο κ. Αναστάσιος Σιώμος, αν. καθηγητής Γεωπονικής του ΑΠΘ «ο καύσωνας το καλοκαίρι του 2007 προκάλεσε στις καλλιέργειες φασολιού των Νομών Φλώρινας και Καστοριάς οικονομική ζημιά ύψους 5.000.000 ευρώ, ενώ ο ήπιος χειμώνας του 2006-2007 προκάλεσε στις καλλιέργειες σπαραγγιού των νομών Πέλλας και Ημαθίας ζημιά ύψους 6.500.000 ευρώ».
Θ' αυξηθεί η χρήση χημικών

Παράλληλα οι υψηλές θερμοκρασίες επιταχύνουν την οξείδωση της οργανικής ουσίας και επηρεάζουν τη γονιμότητα, ενώ θα απαιτηθούν μεγαλύτερες ποσότητες λιπασμάτων για να αντισταθμίσουν τα προβλήματα με σαφή επιβάρυνση του περιβάλλοντος εξαιτίας της αυξημένης χρήσης χημικών, τα οποία με τη σειρά τους επιδρούν στην ποιότητα του νερού.
«Στην πρώτη μεγάλη ομάδα η οποία θα επηρεαστεί σημαντικά στη χώρα μας περιλαμβάνονται φασόλι, ντομάτα, πιπεριά, μελιτζάνα, καρπούζι και πεπόνι», λέει ο καθηγητής κ. Σιώμος. «Πρόκειται για καλοκαιρινές καλλιέργειες που μένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στο χωράφι, ουσιαστικά σχεδόν όλο το καλοκαίρι.
Αυτά τα προϊόντα θα υποστούν και τις μεγαλύτερες αρνητικές συνέπειες από την αύξηση της θερμοκρασίας, σε ό,τι αφορά την απόδοση της παραγωγής αλλά και την ποιότητα. Ολα τους έχουν πρόβλημα με τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες διότι εμποδίζεται το δέσιμο του καρπού τους.
Ομως ακόμα και σε είδη που έχουν ήδη σχηματίσει καρπό, εφόσον επικρατήσουν καύσωνες παρατηρούμε ότι η παραγωγή τους είναι υποβαθμισμένη ποιοτικά. Το φαινόμενο αυτό έχει παρουσιαστεί στην ντομάτα, την πιπεριά και τη μελιτζάνα».
Ομως οι επιπτώσεις δεν προέρχονται μόνο από τη μέση μέγιστη θερμοκρασία. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του φασολιού: εάν η θερμοκρασία περάσει τους 35οC τότε παρουσιάζονται σοβαρά προβλήματα, ενώ πάνω από τους 38oC εκμηδενίζονται τα πάντα. Κάτι ανάλογο ζήσαμε και πέρσι.
«Μια δεύτερη ομάδα προϊόντων "σε κίνδυνο" συμπεριλαμβάνει τα μπρόκολο, λάχανο και κουνουπίδι, καλλιέργειες πολύ σημαντικές για τη χώρα μας», λέει ο κ. Αναστάσιος Σιώμος. «Θεωρούνται χειμερινές καθώς ξεκινούν από τα τέλη του καλοκαιριού, άρα δέχονται ένα μέρος των επιδράσεων από τις υψηλές θερμοκρασίες.
Υποβάθμιση παραγωγής

Οι επιπτώσεις είναι σημαντικές διότι υποβαθμίζεται η παραγωγή. Ενα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το μπρόκολο. Οπως διαπιστώθηκε και πέρσι σε χωριά της Θεσσαλονίκης, μέσα στην κεφαλή του μπρόκολου σχηματίζονται φύλλα οπότε το προϊόν ουσιαστικά είναι μη εμπορεύσιμο».
Μια άλλη πτυχή αφορά τα έντομα που εμφανίζονται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Το 2007 οι προνύμφες ενός λεπιδόπτερου ονόματι Hellula Undalis προξένησαν σοβαρά προβλήματα σε καλλιέργειες λαχανικών, κουνουπιδιών και μπρόκολων στην Κεντρική Μακεδονία. Πρόκειται για ένα έντομο-εχθρό των σταυρανθών σε τροπικές, υποτροπικές και μεσογειακές περιοχές που όμως αναφέρεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα.
Τέλος, μια ακόμα ομάδα καλλιεργειών που επηρεάζονται από τις κλιματικές αλλαγές και την αποσταθεροποίηση του ετήσιου κύκλου καιρικών φαινομένων είναι το πράσο, το σκόρδο και το κρεμμύδι.
Στην κατηγορία αυτή οι επιπτώσεις στα προϊόντα προκαλούνται όταν δεν καταγράφονται χαμηλές θερμοκρασίες κατά τους χειμερινούς μήνες. «Αυτό συνέβη και πέρσι με τα κρεμμύδια που αναπτύχθηκαν πολύ, έγιναν πάρα πολύ μεγάλα με αποτέλεσμα να μην είναι εμπορεύσιμα», λέει ο κ. Σιώμος και σημειώνει ότι αντίστοιχα προβλήματα καταγράφηκαν και με τα πράσα.
Πρόβλεψη: Τα επόμενα 10 χρόνια θα 3πλασιαστούν οι καύσωνες
Μελέτες αναφέρουν ότι στα επόμενα 100 χρόνια θα αυξηθεί 4-5 βαθμούς η μέση θερμοκρασία διεθνώς, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου που αναμένεται να πληγεί σε μεγάλο βαθμό από το φαινόμενο του θερμοκηπίου. «Την προσεχή δεκαετία οι καύσωνες προβλέπεται να τριπλασιαστούν σε σχέση με σήμερα. Η θερμοκρασία θα είναι συχνά πάνω από 40 βαθμούς και θα καλύπτει τα 2/3 της περιόδου», αναφέρει ο κ. Γιώργος Θεοχαράτος, καθ. Μετεωρολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το φαινόμενο θα εκδηλωθεί σταδιακά από άποψη διάρκειας και συχνότητας των καυσώνων. Από την πλευρά του ο κ. Μάνθος Σανταμουρης, καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, υπογραμμίζει ότι δεν πρόκειται για ένα φαινόμενο που «θα έρθει» αλλά ήδη βιώνουμε την εξέλιξη και τις συνέπειές του και στην Ελλάδα με αύξηση της μέσης θερμοκρασίας και των διαστημάτων με καύσωνα.
Οι επιπτώσεις
Σιτηρά: Μείωση της απόδοσης
«Η κρίσιμη περίοδος για τα σιτηρά στο μεσογειακό κλίμα είναι το διάστημα από 15 Απριλίου έως τέλη Μαϊου», λέει η Δ. Παπακώστα, καθηγήτρια Γεωργίας στο ΑΠΘ. «Εάν αυτήν την περίοδο έχουμε ξηρασία και υψηλές θερμοκρασίες, τότε η απόδοση θα είναι μειωμένη ποιοτικά και ποσοτικά. Για παράδειγμα, εάν δεν είχε βρέξει πριν από λίγο καιρό, θα είχε πρόβλημα η παραγωγή».
Βαμβάκι: Το βλάπτει η ξηρασία
«Το βαμβάκι είναι φυτό τροπικής προέλευσης και έτσι έχουμε επιπτώσεις μόνο σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες. Αντίθετα επηρεάζεται σε ενδεχόμενη ξηρασία», εξηγεί η κ. Παπακώστα. «Οσο υπάρχει επάρκεια νερού για άρδευση δεν τίθεται πρόβλημα. Αν δεν υπάρχει το απαραίτητο νερό τότε θα έχουμε μείωση αποδόσεων». Υπάρχουν και άλλες δυνητικές επιπτώσεις στη φυσιολογία του φυτού από την αύξηση του όζοντος ή την υπεριώδη ακτινοβολία.
Αμπελουργία: «Μετακόμιση» βόρεια
Εάν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για αύξηση της θερμοκρασίας τότε η παραγωγή ορισμένων ποικιλιών πρέπει να μετακομίσει βορειότερα ή οι καλλιεργητές να αλλάξουν ποικιλίες. Επίσης, ίσως θα πρέπει να γίνει εισαγωγή νέων καλλιεργειών που θα ευδοκιμούν σε πιο ζεστό κλίμα», λέει ο κ. Στ. Κουνδουράς, λέκτορας στη Γεωπονική σχολή του ΑΠΘ. «Με την υπερθέρμανση ορισμένες ποικιλίες θα ωριμάσουν πολύ απότομα και δεν θα δώσουν τα ανάλογα αρώματα».
Ελιά: Δεν ανθίζει
«Η ελιά έχει ορισμένες απαιτήσεις θερμοκρασίας ανάλογα με την ποικιλία. Με την αύξηση των χειμερινών θερμοκρασιών ενδέχεται να μην έχουμε αρκετές ώρες δροσιάς, με αποτέλεσμα η ελιά να μην ανθίσει», λέει ο κ. Γ. Θεριός, καθηγητής Δενδροκομίας ΑΠΘ. Αν οι θερμοκρασίες ξεπεράσουν τους 30oC τα άνθη της ελιάς γίνονται αυτοστείρα και δεν καρποδένουν. Παράλληλα προβλέπονται αυξημένες απαιτήσεις της ελιάς σε νερό καθώς η θερμοκρασία μεγαλώνει και τη βλαστική περίοδο.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

H Eλιά και το Λάδι: Πολύτιμα δώρα από τη φύση

H ελιά εμφανίστηκε πριν από χιλιάδες χρόνια στην περιοχή της Mεσογείου, η καλλιέργειά της ξεκίνησε στην Kρήτη 3500 χρόνια π.X. και έκτοτε συνδέθηκε στενά με τη ζωή και την εξέλιξη των μεσογειακών λαών, γεγονός που προκύπτει από τους μύθους, τις παραστάσεις και την ιστορία τους.

Eνας από αυτούς τους μύθους αναφέρεται και στο πολύτιμο δώρο της θεάς Aθηνάς προς τους κατοίκους της Aθήνας, οι οποίοι με τη σειρά τους και για να εκφράσουν τη βαθιά τους ευγνωμοσύνη έδωσαν στην πόλη το όνομά της. Aς μην ξεχνάμε ότι το στεφάνι των Oλυμπιονικών ήταν πλεγμένο από κλάδο ελιάς.
Oι αρχαίοι Eλληνες άλειφαν το σώμα και τα μαλλιά τους με λάδι ελιάς για ομορφιά και υγεία, ενώ ο ευεργετικός ρόλος της αναφέρεται σε πολλά ελληνικά και ρωμαϊκά γραπτά, αλλά και αργότερα τόσο στη Bίβλο, όσο και στο Kοράνι. Oι Pωμαίοι βοήθησαν να εξαπλωθεί η ελιά στις περιοχές της απέραντης αυτοκρατορίας τους. Mετά τον 16ο αιώνα, οι Eυρωπαίοι μετέφεραν την ελιά στον Nέο Kόσμο και έτσι άρχισε η καλλιέργειά της στην Kαλιφόρνια, στο Mεξικό, στο Περού, στη Xιλή και στην Aργεντινή. Yπολογίζεται ότι σήμερα υπάρχουν γύρω στα 800 εκατομμύρια ελαιόδενδρα στον κόσμο με τη συντριπτική πλειονότητα στις μεσογειακές χώρες.
H ελιά δεν έγινε τυχαία ευλογημένο δένδρο. O λόγος είναι ότι τίποτα από αυτήν δεν πάει χαμένο. O καρπός της, αφού υποστεί τη σχετική επεξεργασία, τρώγεται ή χρησιμοποιείται για την παραγωγή του πολύτιμου λαδιού. Tα φύλλα της γίνονται τροφή για τα ζώα, ενώ το ξύλο της μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν καύσιμη ύλη, αλλά και σαν πρώτη ύλη στην ξυλογλυπτική.
Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Τα είδη της ελιάς

Οι ποικιλίες της ελιάς είναι αμέτρητες, γιαυτό και εμείς θα αναφέρουμε μερικές από τις σημαντικότερες. Αναλυτικότερα:

Κορωνέικη ή κρητικιά, λιανολιά και ψιλολιά: Είναι ένα είδος ελιάς με μεγάλη παραγωγικότητα και θεωρείται ιδιαίτερα ανθεκτική.
Αδραμυτινή: Πρόκειται για την πιο φημισμένη ελιά της Μικράς Ασίας, όπου το σημαντικότερο μέρος της καλλιέργειάς της γίνεται στη Μυτιλήνη, αλλά και σε άλλα νησιά. Ο καρπός της έχει στρογγυλό σχήμα και μεσαίο μέγεθος.
Μανάκι ή Κοθρέικη: Τη συναντάμε σε όλη σχεδόν την Πελοπόννησο, αλλά και τη Ρούμελη και θεωρείται ελιά υψηλής απόδοσης και ποιότητας.
Μεγαρίτικη: Πρόκειται για μία ποικιλία ελιάς, ιδιαίτερα καλή. Τη συναντάμε στη Στερεά Ελλάδα και την Πελοπόννησο.
Χονδρολιά Χαλκιδικής η άλλιώς «γαϊδουρολιά»: Εξαιτίας του μεγάλου μεγέθους της. Αυτό το είδος ελιάς το συναντάμε κυρίως στο νομό Χαλκιδικής.
Θρούμπα ή σταφιδολιά: Πρόκειται για μία ξεχωριστή ποικιλία βρώσιμης ελιάς. Είναι οι αγαπημένες ελιές των Κρητικών και παράγονται σε μεγάλες ποσότητες στο Μαλεβίζι, στη Μεσαρά, στο Αμάρι και στο Μυλοπόταμο. Εχουν την ιδιότητα να ξεπικρίζουν μόνες τους πάνω στο δέντρο και καταναλώνονται χωρίς να χρειάζονται καμιά επεξεργασία. Τέλος, επειδή μπορούμε να τις βρούμε στο εμπόριο χωρίς αλάτι, είναι ιδανικές για όσους ακολουθούν μία δίαιτα.
Κονσερβολιά ή αλλιώς Βόλου, Αρτας, Αγρινίου ή Αμφίσσης: Το συγκεκριμένο είδος ελιάς δίνει μεγάλους καρπούς και καλλιεργείται κυρίως στην Ήπειρο, τη Ρούμελη και τη Θεσσαλία.
Τσουνάτη: Πρόκειται για μία διαφορετική ποικιλία ελιάς, η εικόνα της οποίας θυμίζει μαστό, αφού έχει χαρακτηριστική θηλή. Καλλιεργείται κυρίως στα Χανιά, το Ρεθύμνο και τη Λακωνία.
Καλαμών: Μία από τις πιο φημισμένες ποικιλίες ελιάς ακόμη και στο εξωτερικό. Καλλιεργείται κυρίως στη Μεσσηνία και τη Λακωνία, όπως και σε μερικές περιοχές της Ρούμελης και θεωρείται υψηλής ποιότητας.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Ο καρπός της ελιάς

Στη χώρα μας ολόκληρες περιφέρειες στηρίζουν την οικονομία τους στο δέντρο της ελιάς. Απέραντοι ελαιώνες παράγουν δεκάδες ποικιλίες ελαιοποιήσιμης και επιτραπέζιας ελιάς, καθιστώντας την ως το πιο διαδεδομένο ελληνικό προϊόν!
Ταξίδι στο χρόνο
Το δέντρο της ελιάς προκαλούσε δέος στον άνθρωπο, ήδη από τα προϊστορικά χρόνια εξαιτίας της ιδιότητάς του να μην ξεραίνεται σχεδόν ποτέ. Μάλιστα, από τους ξερούς κορμούς φυτρώνουν καινούργιοι βλαστοί και το δέντρο αναγεννάται. Σύμφωνα με την ιστορία, στην αρχαιότητα η σπουδαιότητα της ελιάς ήταν τόσο μεγάλη, που κάθε μήνα ο Αρειος Πάγος έστελνε επιμελητές και μια φορά το χρόνο, επόπτες, οι οποίοι διαπίστωναν εάν οι ελιές βρίσκονταν σε καλή κατάσταση. Οσον αφορά στην τιμωρία εκείνων που προκαλούσαν βλάβη στα ιερά δέντρα, ήταν ιδιαίτερα σκληρή και κάποιες φορές έφτανε και στο θάνατο.
Το δέντρο της ελιάς

Η ελιά ή ελαία της οικογένειας των ελαϊδών είναι ένα από τα πλέον χαρακτηριστικά φυτά του μεσογειακού χώρου και περιλαμβάνει περισσότερα από 35 είδη. Για να αναπτυχθεί σωστά χρειάζεται μεγάλη ηλιοφάνεια και λίγη υγρασία, δηλαδή ζεστό καλοκαίρι και ήπιο χειμώνα και γι αυτόν ακριβώς τον λόγο οι περιοχές της Μεσογείου είναι οι ιδανικές. Βέβαια, τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει προσπάθειες καλλιέργειας ακόμη και στην Αμερική, την Αυστραλία και την Κίνα, χωρίς όμως ικανοποιητικό αποτέλεσμα.
Οι ελιές στην ιστορία

Η ελιά ως τροφή έχει μακραίωνη ιστορία που φτάνει στα προϊστορικά χρόνια, αλλά αποτελούσε μονάχα εποχικό διατροφικό είδος. Δηλαδή, οι άνθρωποι τις έτρωγαν μόνο την περίοδο κατά την οποία ωρίμαζαν και ήταν βρώσιμες, γιατί τα χρόνια εκείνα δεν γνώριζαν τρόπους για την επεξεργασία και το ξεπίκρισμά της.
Το πότε ακριβώς όμως επινοήθηκαν οι διάφορες τεχνικές επεξεργασίας της ελιάς δεν το γνωρίζουμε, αυτό όμως που ξέρουμε με βεβαιότητα, είναι ότι αυτοί οι συγκεκριμένοι τρόποι αποτέλεσαν τη βάση των σημερινών σύγχρονων τεχνοτροπιών.
Οι ελιές στην ελληνική κουζίνα Χωρίς υπερβολές, οι ελιές συνοδεύουν και ταιριάζουν με τις περισσότερες συνταγές. Με λαχανικά, με όσπρια, με κρεατικά, με ψάρια, καθώς και με διάφορα νηστίσιμα πιάτα, δημιουργώντας ένα μοναδικό γευστικό αποτέλεσμα.
Αναλυτικότερα:
Οι θρούμπες συνδυάζονται μοναδικά με το κρέας και το κυνήγι.
Οι πράσινες της Χαλκιδικής και του Αγρινίου είναι ιδανικές για τις σαλάτες.
Οι υπόπικρες τσακιστές ή σπαστές ελιές ταιριάζουν με ψάρια, καλαμαράκια, χταπόδι και σουπιές.
Τέλος, τα λεγόμενα «λιόψωμα», αποτελούν ένα από τα πιο αγαπημένα μας είδη ψωμιού.
Πολύτιμες γιατί;
Σύμφωνα με πρόσφατες επιστημονικές έρευνες οι ελιές θεωρούνται άκρως θρεπτικές και υγιεινές, χαρίζοντας αμέτρητα οφέλη στην υγεία μας. Συγκεκριμένα, είναι πλούσιες πηγές φυτικών ινών, μετάλλων, μονοακόρεστων λιπαρών οξέων, ενώ επίσης περιέχουν μεγάλες ποσότητες βιταμίνης Ε, η οποία αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα φυσικά αντιοξειδωτικά για τον ανθρώπινο οργανισμό.
Πώς ξεχωρίζουμε τις καλές ελιές
Για να είμαστε βέβαιοι ότι οι ελιές που επιλέξαμε έχουν και την καλύτερη ποιότητα, πρέπει να διατηρούν τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
Να είναι λείες, χωρίς χτυπήματα και κηλίδες, καθώς επίσης να έχουν ομοιόμορφο σχήμα.
Να είναι καθαρές και απαλλαγμένες από φύλλα ή κλαδάκια.
Να έχουν φυσιολογική γεύση και οσμή.
Τέλος, στην περίπτωση που έχουν ένα λεπτό λευκό στρώμα στην επιφάνειά τους, είναι πολύ μαλακές ή υπερβολικά στεγνές, πρέπει να αποφεύγονται, γιατί σημαίνει ότι έχουν αλλοιωθεί.
Πολύτιμες συμβουλές!

Στην περίπτωση που οι ελιές είναι πολύ αλμυρές, για να μην αλλοιώσουν τα υπόλοιπα υλικά του φαγητού, μπορούμε να τις μουσκέψουμε σε άφθονο κρύο νερό και στη συνέχεια, να τις ξεπλύνουμε.
Πριν χρησιμοποιήσουμε τις ελιές στις διάφορες συνταγές μας, πρέπει να τις στραγγίζουμε και να τις στεγνώνουμε πάρα πολύ καλά από την άρμη ή το υγρό της συντήρησής τους.
Εάν ανοίξαμε ένα βάζο με συσκευασμένες ελιές, αλλά δεν τις χρησιμοποιήσαμε όλες στη συνταγή μας, αντί να τις πετάξουμε, τις διατηρούμε στο ψυγείο μέσα στο υγρό της συντήρησή τους ή διαφορετικά σε ένα μπολ με λάδι ελιάς, λίγο ξίδι και ελάχιστο αλάτι.

Πώς ξεπικρίζουμε τις ελιές

Η πικρή γεύση των ελιών, οφείλεται σε μια ουσία που ονομάζεται «ελευρωπαϊνη» και μπορεί να μειωθεί με τους εξής τρόπους:
1. Ξεπίκρισμα με χοντρό αλάτι ή πυκνή άρμη
2. Με χάραγμα
3. Με διάλυμα καυστικού νατρίου, τη λεγόμενη ποτάσσα
4. Με στάχτη ή ασβέστη
Προσοχή! Εάν οι ελιές παρουσιάζουν στην επιφάνειά τους τρυπούλες, πρέπει να αποφεύγονται, γιατί αυτό σημαίνει ότι έχουν προσβληθεί από δάκο.

Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Η ελιά κρύβει φάρμακα

Προστασία στην καρδιά και στα αγγεία παρέχει η ελιά. O βιολογικός αυτός «θησαυρός» περιέχει φυσικά συστατικά με ισχυρή αντιοξειδωτική δράση, τα οποία συμβάλλουν θετικά στην αντιμετώπιση νοσημάτων του καρδιοαγγειακού συστήματος.
Στα φύλλα, στον πυρήνα και στον φλοιό της ελιάς περιέχεται σε μεγάλες ποσότητες το συστατικό ελευρωπαϊνη. H ουσία αυτή είναι «ασπίδα» για την καρδιά, τόσο στη στεφανιαία νόσο όσο και στην καρδιοτοξική δράση που προκαλούν κάποια αντικαρκινικά φάρμακα.
Στο συμπέρασμα αυτό κατέληξε ομάδα επιστημόνων της B Πανεπιστημιακής Kαρδιολογικής Kλινικής του νοσοκομείου «Aττικόν», ύστερα από πολυετείς έρευνες στο πειραματικό εργαστήριο, σε συνεργασία με τη Φαρμακευτική Σχολή του Πανεπιστημίου της Aθήνας.
Tα ευρήματα της μελέτης παρουσίασαν χθες ο διευθυντής της Kλινικής, καθηγητής Kαρδιολογίας κ. Δημήτρης Kρεμαστινός, η καθηγήτρια κ. Eυαγγελία Kρανιά και οι αναπληρωτές καθηγητές κ. Eυστάθιος Hλιοδρομίτης και Iωάννης Λεκάκης, με αφορμή το 2ο Eτήσιο Διεθνές Συνέδριο «Eξελίξεις και Προοπτικές στην Kαρδιολογία».
Aναφερόμενοι στη δράση της ελιάς, οι επιστήμονες είπαν ότι η φυσικός αυτός καρπός περιέχει φαινόλες με ευεργετική δράση.
Aπό τη μία, προστατεύουν τα κύτταρα του σώματος από ισχυρά δραστικές ουσίες, όπως οι ελεύθερες ρίζες, οι οποίες συνδέονται με εκδήλωση χρόνιων ασθενειών, όπως ο καρκίνος και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Aπό την άλλη, ασκούν αντιλιπιδαιμική δράση, περιορίζοντας τη χοληστερίνη και τα τριγλυκερίδια.
Εντυπωσιακό εύρημα

Tο εντυπωσιακό είναι ότι, σύμφωνα με τους ερευνητές, την πιο μεγάλη προστασία παρέχουν τα τμήματα της ελιάς που πετάμε, δηλαδή το κουκούτσι, ο φλοιός και το φύλλο του δένδρου.
Aπό τις μελέτες προέκυψε ότι η δράση τους είναι τόσο σοβαρή, που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί με δύο τρόπους. O ένας είναι να υπάρξει επεξεργασία και παρασκευή συμπληρωμάτων διατροφής, τα οποία θα μπορούσαν να καταναλώνουν για προληπτικούς λόγους και υγιείς.
O άλλος θα ήταν να δημιουργηθεί φάρμακο το οποίο θα μπορούσε να χορηγείται από το στόμα ή και παρεντερικά σε ανθρώπους με καρδιολογικό πρόβλημα, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος ισχαιμικών επεισοδίων.
Tο ίδιο σκεύασμα θα είχε προστατευτική δράση και σε καρκινοπαθείς, οι οποίοι ακολουθούν θεραπεία με ογκολογικά φάρμακα, τα οποία είναι τοξικά για την καρδιά.
Πηγή: Εφημερίδα ΕΘΝΟΣ

Φύλακες στις αρχαίες ελιές της Κρήτης

«Δεν θέλουμε η δική μας γενιά να είναι η υπεύθυνη για την απώλεια των ιστορικών δέντρων που διαφύλαξαν οι πρόγονοί μας. Ξέρουμε όλοι πολύ καλά ότι τα υπεραιωνόβια δέντρα της Κρήτης χρόνο με τον χρόνο όλο και μειώνονται».

O Βαγγέλης Μαραγκάκης είναι πρόεδρος του πολιτιστικού συλλόγου Βενεράτου στο Ηράκλειο Κρήτης, ενός εκ των 35 συλλόγων των νομών της Κρήτης που προσπαθούν να διασωθούν τα ιστορικά υπεραιωνόβια ελαιόδενδρα. Πρόκειται για ελαιόδενδρα διάσπαρτα στην κρητική ύπαιθρο και ορισμένα έχουν ηλικία εκατοντάδων ή και άνω των χιλίων ετών. Η προσπάθεια στηρίζεται επιστημονικά από το ΤΕΙ Κρήτης, επιστήμονες του οποίου πριν από λίγες μέρες εντόπισαν μαζί με τα μέλη των πολιτιστικών συλλόγων υπεραιωνόβιες ελιές της Βιάννου. Όπως εκτιμούν οι επιστήμονες του ΤΕΙ Κρήτης και οι πολιτιστικοί σύλλογοι, σε όλο το νησί υπάρχουν εκατοντάδες ελαιόδεντρα ηλικίας εκατοντάδων και σε ορισμένες περιπτώσεις χιλιάδων χρόνων, τα οποία δεν έχουν καταγραφεί και γίνονται θύματα ανθρωπίνων δραστηριοτήτων, όπως δημοσίων έργων και οικοπεδοποίησης ελαιώνων. Οι πολιτιστικοί, αλλά και οι περιβαλλοντικοί σύλλογοι που συμμετέχουν στην προσπάθεια, καταγράφουν τα ελαιόδεντρα με σκοπό να τα προστατεύσουν. Στη συνέχεια, σε συνεργασία με το ΤΕΙ Κρήτης, θα προσδιορίσουν την ηλικία των καταγεγραμμένων ελαιόδεντρων. Στόχος είναι σε έναν χρόνο από σήμερα να έχει διαμορφωθεί «χάρτης» της Κρήτης που θα παρουσιάζει τα σημεία στα οποία βρίσκονται τα εκατοντάδες ιστορικά και αρχαία δέντρα. Επίσης, έχουν αρχίσει διαδικασίες από τους πολιτιστικούς συλλόγους για τη δημιουργία ντοκιμαντέρ σχετικά με τον ιστορικό ελαιώνα της Κρήτης, το οποίο υπολογίζεται να είναι έτοιμο το καλοκαίρι του 2010. Την περασμένη Κυριακή, ο διευθυντής της Σχολής Τεχνολόγων Γεωπονίας του ΤΕΙ Κρήτης Δημήτρης Λυδάκης και οι καθηγητές Σπύρος Λιονάκης και Φίλιππος Βερβερίδης ενημερώθηκαν για τέσσερις υπεραιωνόβιες ελιές από τον πολιτιστικό σύλλογο Άνω Βιάννου. Οι επιστήμονες συμφώνησαν με τις εκτιμήσεις των πολιτιστικών συλλόγων ότι η ηλικία των συγκεκριμένων δέντρων πιθανότατα και να ξεπερνά τα 1.000 χρόνια. Στην ευρύτερη περιοχή της Βιάννου υπάρχουν δεκάδες δέντρα μεγάλης ιστορικής αξίας, όπως επισημαίνουν οι επικεφαλής των πολιτιστικών συλλόγων. Επίσης, στην περιοχή εντοπίστηκαν υπεραιωνόβιες «ψιλολιές», κάτι που μαρτυρά ότι εκεί παραγόταν έξτρα παρθένο ελαιόλαδο πριν από εκατοντάδες ίσως και χιλιάδες χρόνια. Δύο κατευθύνσεις Το δίκτυο για την προστασία και ανάδειξη των ιστορικών αιωνόβιων ελαιοδένδρων λειτουργεί με δύο κύριες κατευθύνσεις: - Κάθε σύλλογος καταγράφει και φωτογραφίζει τα ιστορικά ελαιόδενδρα με περίμετρο 4 μέτρων και άνω στην περιοχή του. Στη συνέχεια σε συνεργασία με το ΤΕΙ Κρήτης θα επιδιωχθεί ο προσδιορισμός της ηλικίας των δέντρων αυτών. - Ενημερώνουν τους ιδιοκτήτες τους για τη σπουδαιότητα αυτών των μνημείων της φύσης και τους ζητούν να τα προστατεύουν. Ακόμη και σε περίπτωση που το δέντρο πρέπει να εκριζωθεί, οι σύλλογοι αναλαμβάνουν τα έξοδα μεταφύτευσής του σε δημόσιους- δημοτικούς χώρους. Η ηλικία των συγκεκριμένων δέντρων πιθανότατα και να ξεπερνά τα 1.000 χρόνια

Πηγή: Εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ